Wat is de ziekte van Alzheimer?
Dementie is geen ziekte, maar eerder een groep van symptomen gerelateerd aan een verminderde cognitieve functie. De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie, naar schatting zijn er in Nederland 200.000 mensen die deze aandoening hebben. De ziekte van Alzheimer is een progressieve neurodegeneratieve ziekte, wat betekent dat de symptomen worden veroorzaakt door verstoringen in de communicatie tussen de zenuwcellen van de hersenen door degeneratie en het afsterven van zenuwcellen.
Wat zijn de symptomen?
De symptomen treden aanvankelijk geleidelijk op en worden na verloop van tijd steeds ernstiger. Dit verstoort het vermogen om dagelijkse activiteiten uit te voeren. De ziekte tast verschillende delen van de hersenen en verschillende hersenfuncties aan.
De symptomen omvatten:
- Geheugenverlies
- Taal- en communicatieproblemen
- Minder of geen aandacht of concentratievermogen
- Verwarring of desoriëntatie
- Een verandering in persoonlijkheid, bijv. agressief gedrag of toenemende achterdocht.
- Sombere stemming, slecht humeur of angst
- Moeilijkheden met plannen of organiseren
Wat zijn de oorzaken van de ziekte van Alzheimer?
De ziekte van Alzheimer wordt veroorzaakt door verstoringen van het eiwitmetabolisme in de hersenen. Bij personen die aan de ziekte van Alzheimer lijden zijn er twee soorten eiwitten die zich in de hersenen ophopen. Het eerste type staat bekend als Tau-eiwit en bevindt zich in de zenuwcellen. Tau-eiwitten creëeren niet- oplosbare knopen, die neurofibrillaire knopen worden genoemd. Het andere eiwit heet beta-amyloïde. Wanneer dit eiwit zich ophoopt in de hersenen, worden eiwitfragmenten gevormd tussen de zenuwcellen die amyloïde plaques worden genoemd. Amyloïde plaques en neurofibrillaire knopen zijn schadelijk voor zenuwcellen omdat ze leiden tot het verlies en het uiteindelijk afsterven van onderlinge verbindingen. Deze zenuwschade is onomkeerbaar en veroorzaakt een verminderde functie van het aangetaste deel van de hersenen. In het geval van de ziekte van Alzheimer wordt vaak eerst de hippocampus aangetast, die verantwoordelijk is voor het geheugen.
Wat zijn de risicofactoren van de ziekte van Alzheimer?
Factoren die het risico op de ziekte van Alzheimer kunnen verhogen zijn onder meer:
- Leeftijd. De ziekte treft vooral mensen boven de 65 jaar.
- Genetische overerving
- Ernstig hoofdletsel, bv. zware hersenschuddingen
- Leefstijlfactoren, bv. hart- en vaatziekten.
Wat zijn de behandelingen voor de ziekte van Alzheimer?
Er bestaat momenteel geen genezing voor de ziekte van Alzheimer, maar er zijn verschillende soorten geneesmiddelen beschikbaar die de symptomen kunnen helpen verlichten en de voortgang van de ziekte kunnen vertragen. Na verloop van tijd kan iemand die aan de ziekte van Alzheimer lijdt meer hulp in huis nodig hebben. Dit kan betekenen dat de gewone dagelijkse activiteiten moeten worden aangepast om de patiënt zijn onafhankelijkheid en het vermogen om voor zichzelf te zorgen te vergroten, ondanks een verminderde cognitief functioneren.
Hoewel er momenteel geen behandeling voor de ziekte van Alzheimer bestaat, wordt er veel onderzoek naar gedaan. Het doel is een remedie of een preventieve behandeling voor de ziekte te vinden.
